Zeevaart

Dat Rotterdam door z’n gunstige ligging de meest aantrekkelijke haven is voor het bedrijfsleven in Azië is inmiddels wel bekend. Dankzij het ontbreken van belemmeringen als sluizen, getijden of ondiepten, kunnen ook de grootste deepsea-schepen 24/7 terecht bij de state-of-the-art terminals. In Noordwest-Europa is Rotterdam daarom de haven met de meeste aanlopen vanuit Azië. Tel daarbij op dat voor veel rederijen Rotterdam de first en/of last port of call is, en het voordeel in tijd en kosten is evident. Om dit voordeel ook meteen in een daadwerkelijke keuze voor Rotterdam om te zetten wordt meer en meer als totaalpakket naar buiten getreden. Matchmaking in de gehele logistieke keten.

Breekijzer

Een goed voorbeeld van de stevigere ketenpresentatie is het gezamenlijke optreden van Janssen Air & Ocean (onderdeel van Janssen Distribution Services uit Venlo), Greenport Venlo en het Havenbedrijf Rotterdam op een aantal recente beurzen in Azië. “Samen hebben we een erg sterk aanbod”, aldus Pieter Janssen, sales director van het uit 1877 stammende bedrijf. “De naam ‘Rotterdam’ werkt dan vaak als breekijzer. Venlo is in Azië grotendeels onbekend. Maar als je dan laat zien wat we allemaal vanuit daar kunnen aanbieden in heel Europa en hoe efficiënt en intermodaal de verbindingen tussen Rotterdam en Venlo zijn, dan ontstaat er vaak enthousiasme.”

Ruhr-gebied

De fiscale voordelen van Nederland als ‘entry point’ voor Europa spelen een belangrijke rol. “Daarom nemen we doorgaans ook een fiscaal adviseur mee naar de gesprekken”, licht Janssen toe. Ook Greenport Venlo schuift aan. “Dat laat zien dat alle partijen graag de logistiek via Rotterdam-Venlo willen accommoderen. Dat geeft vertrouwen.” Belangrijkste hobbel die in de gesprekken vaak te nemen is, is de uitleg over de interne markt in de EU. “In Azië wordt meer in landen gedacht. Moet de lading naar het Ruhr-gebied dan wordt automatisch naar Hamburg gekeken, terwijl dat via ons veel efficiënter kan.”

E-fulfilment

Het aanbod voor de Aziatische markt omvat niet alleen het grote contractvervoer, maar ook een flink aantal aanvullende diensten als forward stocking, het ompakken van producten, reparatie, installatie en het afhandelen van retouren. Janssen: “Nederland is een relatief kleine markt, waardoor wij altijd al onze blik naar heel Europa hebben gericht. Dat heeft tot een uitgebreid en fijnmazig internationaal netwerk geleid, daar waar de logistieke partijen in grote landen toch vooral op hun eigen gebied gericht zijn.”Opkomende tak van sport daarbij is e-fulfilment, waarbij producten die via webshops in China, zoals Alibaba, gekocht zijn, afgeleverd worden. “Onder de noemer ‘E-Trade Europe’ zorgen wij er voor dat de pakketjes dan al in China voorzien worden van het juiste etiket voor de betreffende pakketvervoerder, die in Europa de bestelling daadwerkelijk aflevert bij een klant. Alles in het teken van dat efficiënte totaalpakket.”

Gratis kinderrondleidingen

Tijdens de voorjaarsvakantie kunnen kinderen met hun ouders/begeleiders deelnemen aan een leuke en actieve kinderrondleiding. De rondleidingen starten met een grappige, korte film. Daarna gaan de kinderen met hun ouders zelf aan de slag: met een speurtocht op ontdekking in en om FutureLand. De speurtocht is er op twee niveaus: voor kinderen van 6-9 jaar en voor kinderen vanaf 10 jaar. Deelname aan de kinderrondleiding is gratis, reserveren is niet nodig.

Praktische informatie

De gratis kinderrondleidingen worden zondag 26 februari, woensdag 1 maart en zondag 5 maart aangeboden. De rondleidingen starten om 14.00 uur.
Voor de overige bezoekers is er op zondag 26 februari en zondag 5 maart om 13.15 uur een gratis instappresentatie.

Fossielenexpedities

Onder leiding van ervaren fossielenspeurder Walter Langendoen worden strandexcursies georganiseerd in de voorjaarsvakantie. Op het Maasvlaktestrand geeft Walter uitleg over het zoeken naar archeologische en paleontologische schatten. Walter zoekt dagelijks fossielen op het Maasvlaktestrand. Zijn verzameling van duizenden vondsten omvat inmiddels gefossiliseerde hyenakeutels, mammoetbotten, woelmuiskiesjes en nog veel meer.

Praktische informatie

De strandexcursies vinden zondag 26 februari en zondag 5 maart plaats en duren ca. 135 minuten. Vanaf 11.00 uur kunnen gereserveerde kaartjes worden afgehaald in FutureLand. Om 11.15 uur start in het centrum een inleiding om vervolgens om 11.30 uur met de bus richting het strand te vertrekken. Per excursie is plaats voor 40 personen. De kosten voor deelname bedragen € 9,00 p.p. Kinderen t/m 11 jaar mogen mee voor € 7,00 en t/m 2 jaar gratis. Voor meer informatie en reserveren zie www.futureland.nl

Workshops stenen beschilderen

Beeldend kunstenaar en kunstdocent Joanna Smolarz (Kunstatelier het Kruithuis) beschildert met verschillende technieken zoals aquarel, acryl, potlood en viltstiften stenen die zij zelf verzamelt op het Maasvlaktestrand. Tijdens de gezellige workshop helpt zij om zelf een van deze stenen mooi te maken.

Praktische informatie

Voor deelname hoef je alleen een steen te kopen. Deze kosten € 2,00 per stuk. Overig materiaal en begeleiding zijn inbegrepen. De workshops worden zondag 26 februari, woensdag 1 maart en zondag 5 maart aangeboden tussen 12.00 en 16.00 uur. Aanschuiven kan op elk gewenst moment.

Tentoonstelling: De haven geeft nieuwe energie

De Rotterdamse haven speelt een belangrijke rol in de energieproductie in Nederland. Omdat energietransitie de sleutel is in het klimaatvraagstuk, zijn veel ogen gericht op de haven. Kom naar deze tijdelijke tentoonstelling in FutureLand en verbaas je over onze dagelijkse afhankelijkheid van de energieproductie in Rotterdam. Ontdek alles over de overstap naar hernieuwbare energiebronnen die de haven de komende decennia maakt. Stap in de FutureFlight en vlieg virtueel door de toekomst!

Reis door 100 jaar havenontwikkeling

Elke zondag vertrekt een luxe touringcar vanaf het busplatform op Rotterdam CS of het Willemsplein aan de voet van de Erasmusbrug dwars door de haven naar informatiecentrum FutureLand. Onderweg komt de haven tot leven en zie je de havengebieden met verschillende vormen van industrie. Vanuit FutureLand maak je een uitgebreide rondvaart van anderhalf uur.

Reserveringen Spido

De Haventijdreis start om 10.15 uur, om 15.30 uur eindigt de reis op het startpunt. Deelname kost € 19,50 per persoon en is inclusief de extra lange rondvaart en een kop koffie of thee. De dagtours worden aangeboden op alle zondagen.
Reserveren kan via 010-275 99 88 of reserveringen@spido.nl. Meer informatie is te vinden op www.spido.nl.

Tussen de 500 en 1.000 startups zijn in de maanden november, december en januari gescout. Met circa honderd startups is via Skype getelefoneerd. Dat was de eerste selectieronde. Hieruit zijn de twintig startups geselecteerd die op 18 en 19 februari deelnemen aan teamassessments en hun pitch met een pitchexpert kunnen oefenen voor ‘het echte werk’ op 20 en 21 februari.

Toegang tot partnernetwerk

De mentors die de twintig overgebleven startups beoordelen komen uit de logistiek-, maritiem-, chemische- en energiesector. De winnende tien startups mogen deelnemen aan het PortXL-programma en krijgen toegang tot het partnernetwerk van PortXL, waaronder Havenbedrijf Rotterdam. De winnaars kunnen zo rekenen op de noodzakelijke professionele begeleiding voor de (verdere) realisatie van hun initiatieven en mogelijke investeringen.

Het PortXL-programma gaat 20 maart van start. Wordt vervolgd.

PortXL richt zich wereldwijd op havengerelateerde start-ups. Ondanks het potentieel voor start-ups en scale-ups blijft de uitdaging van de energietransitie enorm, aldus Straetmans, onze voormalige Innovation Program Manager. In zijn opiniestuk vertelt hij waarom. Het eerste debat van NRC Live vindt plaats op 21 februari. Deze is helaas uitverkocht. Maar er volgen er nog vier. Data overige debatten.

Na Rotterdam gaan de schepen van 2M (Maersk Line en Mediterranean Shipping Company) verder naar Hamburg, Bremerhaven, Wilhelmshaven, Felixstowe, Antwerpen en Le Havre. Vervolgens wordt de reis oostwaarts aangevangen via Tanger (Marokko), Salalah (Oman) en Jebel Ali (Dubai). De ‘AE7’ gedoopte lijndienst vaart daarna via het Maleisische Tanjung Pelepas naar Ningbo en Shanghai in China.

Op de halverwege vorig jaar aangepaste routes van de Deens-Zwitserse combinatie was de positie van Rotterdam al aanzienlijk verbeterd. De nieuwe dienst is een extra opsteker voor de Maasstad. Ook in de eind 2016 bekend gemaakte schema’s van THE Alliance en Ocean Alliance neemt de Rotterdamse haven een prominente plek in.

Het nieuwe contract voor de Nooitgedacht past in het beleid van het Havenbedrijf om nieuwe contracten te verstrekken aan nautische dienstverleners die extra hebben geïnvesteerd in de minimalisering van uitstoot in de Rotterdamse haven. Onlangs verdiende Bagger & Aannemingsmaatschappij Van der Kamp uit Zwolle ook een nieuw baggercontract omdat het de Ecodelta - een hypermodern LNG-aangedreven baggerschip - laat ontwikkelen om in de Rotterdamse haven te gaan baggeren. De komst van het LNG-baggerschip past in het beleid van het Havenbedrijf om de meest duurzame haven in zijn soort te worden.

B.T.O.

De Nooitgedacht (lengte 63 meter, breedte 7,40 meter) baggert in opdracht van het Havenbedrijf Rotterdam in de hoeken van de Rotterdamse havenbekkens waar de schepen van Van der Kamp niet kunnen komen. B.T.O. is met de Nooitgedacht al 14 jaar werkzaam in het havengebied van Rotterdam om onderhoudsbaggerwerkzaamheden uit te voeren. Dat gebeurt door een elektrisch hydraulisch aangedreven PLM baggerkraan. De Nooitgedacht is ook uitgerust met een baggermonitoringssysteem, zodat het Havenbedrijf de werkzaamheden op afstand kan volgen. Binnenkort krijgt het kraanschip van de Green Award Foundation het predicaat ‘Gold’, de hoogste blijk van waardering van dit keurmerk.

De Huge is een VLCC (very large crude carrier) van 333 meter lengte en 60 meter breedte. Het schip arriveert met een diepgang van ruim 21 meter in de Beneluxhaven (havennummer 5742). De verwachte aankomsttijd is 14.45 uur.

Tip voor fotografen
Vanaf de terp op de Rozenburgse Landtong (havennummer 5410) tussen 13.30 uur en de aankomsttijd zijn prachtige foto’s te maken van de aankomst (als het niet meer zo mistig is).

De twee belangrijkste inkomstenbronnen van het Havenbedrijf zijn de verhuur van terreinen en het zeehavengeld dat schepen betalen bij een bezoek aan de haven. De inkomsten uit de verhuur van terreinen stegen met € 8,0 miljoen (+2,4%) tot € 348,9 miljoen. Dit is de optelsom van nieuwe uitgiften, ingroei van contracten die recent zijn afgesloten, indexering van contracten en verlenging van contracten tegen herziene prijzen. De havengelden namen met 2,3% af tot € 309,1 miljoen door een daling van de overslag (-1,1%), een daling van de gemiddelde prijs per ton en een toename van de kortingen. De kortingen op het havengeld die het Havenbedrijf gaf aan milieuvriendelijke schepen nam met 21,3% toe tot € 4,5 miljoen. In totaal bleven de bedrijfsopbrengsten stabiel op € 675,4 miljoen.

De operationele kosten daalden met 4,5% tot € 227,9 miljoen, vooral door daling van kosten gerelateerd aan de interne bedrijfsvoering en de vrijval van enkele reserveringen. Het resultaat uit deelnemingen bedroeg € 8,5 miljoen, circa € 0,4 miljoen minder dan vorig jaar. De omvang van deze post wordt net als in vorige jaren bepaald door de succesvolle deelneming in de haven van Sohar (Oman).

In het voorjaar van 2016 heeft het Havenbedrijf € 100 miljoen van het in 2008 afgesloten rentederivaat afgekocht. Hier is € 59,4 miljoen voor betaald. Van dit bedrag is in 2016 € 32,9 miljoen ten laste van het resultaat genomen. Na de afkoop resteert er nog een rentederivaat van € 900 miljoen. Het Havenbedrijf was in staat om het rentederivaat terug te brengen omdat de uitstaande variabele schuld eerder terugloopt dan voorzien. Dit komt door stabiele omzetontwikkeling, scherpe kostenbeheersing en goed risicomanagement op de investeringsprojecten.

€ 92,8 miljoen dividend

Conform de bestaande langlopende afspraken stelt het Havenbedrijf aan de aandeelhouders, de gemeente Rotterdam (70,83%) en de Staat (29,17%), voor om over 2016 € 92,8 miljoen (+2,0%) dividend uit te keren; € 65,7 miljoen aan de gemeente en € 27,1 miljoen aan de Staat.

Investeringen versus vennootschapsbelasting

Het Havenbedrijf heeft als missie om economische en maatschappelijke waarde te creëren door samen met klanten en stakeholders duurzame groei te realiseren. Het Havenbedrijf gebruikt de winst die ze maakt dan ook om, afgezien van het afbetalen van schulden en het uitkeren van dividend, te investeren in de ontwikkeling van de haven. In 2016 werd onder andere geïnvesteerd in de kademuren voor Sif, ligplaatsen voor Stena Line, de vervanging en upgrade van boeien en palen, de ontwikkeling van Maasvlakte Plaza en kademuren voor Koole Terminals. In totaal investeerde het Havenbedrijf vorig jaar € 179,8 miljoen tegenover € 154,4 miljoen in het jaar ervoor (+16,4%).

De komende jaren is de investeringsportefeuille goed gevuld met projecten als het omleggen van ca. 4 km van de Havenspoorlijn via de Theemsweg. Dit is openbare infrastructuur waaraan het Havenbedrijf circa € 100 miljoen gaat bijdragen. In concurrerende havens in omliggende landen betaalt de overheid dit soort publieke infrastructuur. Het is daarom extra zuur dat de Europese Commissie besloten heeft dat het Havenbedrijf vanaf 1 januari 2017 vennootschapsbelasting moet gaan betalen. Het Havenbedrijf is in beroep gegaan tegen dit besluit omdat het indruist tegen het principe dat er binnen Europa een gelijk speelveld moet zijn.

Allard Castelein, CEO Havenbedrijf Rotterdam: “Na de uitzonderlijke groei van 4,9% in 2015 moeten we tevreden zijn dat de meeste sectoren het volume in 2016 hebben kunnen evenaren of zelfs iets laten toenemen. Het Rotterdamse haven- en industriecomplex staat voor grote uitdagingen, met name de digitalisering en de energietransitie, en heeft te maken met sterke concurrentie van omliggende havens. Uiteenlopende ontwikkelingen geven vertrouwen dat het complex deze uitdagingen aankan, zoals de grote investeringen in verschillende raffinaderijen, een aantal projecten dat vorm moet geven aan de energietransitie, en de nieuwe vaarschema’s van de containerrederijen die gunstig zijn voor Rotterdam.”

Paul Smits, CFO Havenbedrijf Rotterdam: “Met een vrijwel gelijk blijvende omzet en een door goede kostenbeheersing gestegen winst, was 2016 financieel gezien een goed en stabiel jaar. De investeringen namen 16% toe en zullen de komende jaren naar verwachting op zijn minst vergelijkbaar zijn met het niveau van 2016. Tegelijkertijd gaat het Havenbedrijf vanaf 2017 vennootschapsbelasting betalen. Dat mag niet ten koste gaan van onze klanten en dus sturen we sterk op onze kosten.”

Nat massagoed

De overslag van ruwe olie daalde 1,2% tot 101,9 miljoen ton. De raffinagemarges namen weliswaar iets af, maar bleven gunstig waardoor de aangevoerde hoeveelheid ruwe olie aan de bovenkant van de historische bandbreedte bleef. De aan- en afvoer van olieproducten nam na een stijging van 18,0% in 2015 dit jaar toe met 0,3% tot 88,8 miljoen ton. Er werd minder stookolie overgeslagen en meer gasolie, diesel, kerosine, benzine en nafta behandeld. De overslag van LNG nam 26,1% af tot 1,7 miljoen ton, na een toename van ruim 90% in 2015. Oorzaak was dat er in 2016 minder arbitrage in LNG-prijzen op de wereldmarkt was. De categorie overig nat massagoed steeg 1,5% tot 31,2 miljoen ton. Dit is een optelsom van verschillende ladingsoorten. Zo werd er meer biodiesel overgeslagen maar minder palmolie. In totaal daalde de hoeveelheid nat massagoed 0,5% tot 223,5 miljoen ton.

Droog massagoed

De overslag van ertsen en schroot nam 7,8% af tot 31,2 miljoen ton. Dumping van Chinees staal was hiervoor de belangrijkste reden. Pluspunt was de toename van de export van schroot naar Turkije, dat anti-dumping maatregelen heeft afgekondigd. De hoeveelheid overgeslagen kolen nam 7,3% af tot 28,4 miljoen ton. Belangrijkste oorzaken zijn de sluiting van kolencentrales in Nederland en de toegenomen opwekking van wind- en zonne-energie. Er zijn meer agrarische producten vanuit Europa aangevoerd en minder overzee, waardoor de overslag van agribulk 3,6% daalde tot 10,4 miljoen ton. De hoeveelheid overig droog massagoed nam af met 1,4% tot 12,2 miljoen ton doordat iets minder grondstoffen voor de bouw en de industrie werden in gevoerd. Alles bij elkaar daalde het droog massagoed 6,2% tot 82,3 miljoen ton.

Containers

De overslag van containers steeg 1,2% tot 12,4 miljoen TEU (twenty feet equivalent unit, de eenheidsmaat voor containers) en 0,6% in gewicht tot 127,1 miljoen ton. In het tweede halfjaar werd 4,9% meer overgeslagen dan in dezelfde periode het jaar ervoor. Er werd meer lading verscheept van en naar het Verre Oosten en Noord-Amerika, minder naar Zuid-Amerika. Binnen Europa nam het transport, zowel feederverkeer als shortsea, tussen Rotterdam en Groot-Brittannië, Ierland, Spanje en Portugal toe. Tegelijkertijd liep het containerverkeer met het vaargebied ScanBaltic terug, vooral vanwege de zwakke Russische economie. De twee nieuwe containerterminals op Maasvlakte 2 hebben in het tweede halfjaar een sterke groei doorgemaakt. In het eerste halfjaar behandelden ze samen nog 0,6 miljoen TEU, in het tweede halfjaar 1,1 miljoen TEU. Het marktaandeel van Rotterdam in de Hamburg-Le Havre range bedraagt, net als de afgelopen jaren, ongeveer 30%. In de samenwerkingsverbanden van de grote containerrederijen hebben dit jaar nogal wat verschuivingen plaatsgevonden. Vanaf 1 april hanteren de allianties nieuwe vaarschema’s. Deze zien er voor Rotterdam gunstig uit.

Ondanks de aangekondigde Brexit nam het roll on roll off (roro) verkeer toe. Het betreft niet alleen transport van en naar Groot-Brittannië, maar ook Scandinavië, Spanje en Portugal. Het roro-verkeer groeide 1,7% tot 22,4 miljoen ton. De overslag van overig stukgoed nam 3,0% toe tot 5,9 miljoen ton, vooral doordat meer staal en non ferro metalen werden overgeslagen. Roro en overig stukgoed vormen samen de categorie breakbulk. Deze nam 2,0% toe tot 28,3 miljoen ton.

Offshore

Door de aanhoudend lage olieprijs wordt er relatief weinig geïnvesteerd in olie- en gaswinning en heeft de offshore sector het zeer zwaar. Veel bedrijven in deze voor Rotterdam belangrijke sector hebben medewerkers moeten ontslaan. Tegelijkertijd startte Sif het afgelopen jaar op Maasvlakte 2 de productie van monopiles voor windturbines op zee.

Prognose

Het Havenbedrijf verwacht dat het overslagvolume in 2017 op een vergelijkbaar niveau zal liggen als dat van 2016. De containeroverslag zet naar verwachting de opwaartse trend door, maar het is ongewis of de andere sectoren het resultaat van 2016 zullen evenaren.