Zeevaart

“Het is ons doel om meer effectieve, kostenefficiënte en milieuvriendelijke schepen te bouwen. Dit project draagt daar aan bij”, zegt Damen’s Principle Research Engineer Don Hoogendoorn. De propeller zal worden gebaseerd op een design van Promarin dat wordt gebruikt op de Damen Stan Tug 1606 (zie foto). De 1,300mm diameter propeller weegt ongeveer 180 kilo. RAMLAB zal software van Autodesk gebruiken en maakt gebruik van Wire Arc Additive Manufacturing (WAAM) voor het printen.

3D printing in de haven van Rotterdam

RAMLAB is het eerste Fieldlab met 3D metaalprinters dat zich richt op de havengerelateerde industrie. RAMLAB gebruikt 3D metaalprinters (ook wel additive manufacturing genoemd) voor het ontwikkelen van kennis op het gebied van metaal printen, 3D ontwerpen en certificering. RAMLAB is geïnitieerd door het Havenbedrijf Rotterdam, InnovationQuarter en RDM Makerspace. RAMLAB past in het streven van het Havenbedrijf om door innovatie nieuwe havenactiviteiten te ontwikkelen.

De bètaversie van Navigate is 10 mei 2017 gelanceerd op Transport Logistic München. In Navigate zijn de deepsea en shortsea schema’s met 550 havens wereldwijd en de rail- en bargeverbindingen tussen Rotterdam en ruim 150 Europese inland terminals opgenomen. Daarnaast bevat Navigate een bedrijvengids met ruim 1.500 bedrijven die in en om de Rotterdamse haven actief zijn én een empty depot tool.

Als volgende stap willen we de CO2-footprint van het containertransport inzichtelijk maken. Ook volgen spoedig realtime data over de Estimated Time of Arrival en Departure (ETA en ETD) van zeeschepen. Onze ambitie is om steeds meer operationele data toe te voegen.

We hebben deze bètaversie ontwikkeld om erachter te komen wat er nog kan worden verbeterd. Uw feedback wordt dan ook zeer op prijs gesteld. Als u dit snel doet, maakt u bovendien kans op een weekendtrip naar wereldhavenstad Rotterdam. Deze winactie loopt tot en met 23 mei aanstaande.

Met name in zijn functie als managing director van Odfjell Terminals Rotterdam (2013-2017) heeft hij niet alleen een cruciale rol gespeeld in het vertrouwensherstel voor Odfjell, maar ook in de veiligheidscultuur van alle onafhankelijke tankopslagbedrijven in het Rotterdamse haven-industriële complex.

Olijve is inmiddels werkzaam als projectdirecteur van de Hartel Tank Terminal voor HES International.

Voor de jaren dat er geen ‘Dordt in Stoom’ is, worden twee projecten geselecteerd die aan de criteria voldoen. Zij ontvangen elk €10.000,-. De keuze wordt gemaakt door een jury, waarin onder andere vertegenwoordigers van het Havenbedrijf, de gemeente Dordrecht en Dordrecht Marketing plaats hebben. Daarnaast worden vijf kleine projecten via loting met €1.000,- gehonoreerd.

Chief Operating Officer Ronald Paul: “Het Havenbedrijf Rotterdam verzorgt sinds 2011 het nautisch beheer in Dordrecht en sinds 2013 ook de exploitatie van de haventerreinen. Het Havenbedrijf vindt het belangrijk om in de steden waar we actief zijn bij te dragen aan een woon- en leefklimaat van hoog niveau”.

Directeur Gerben Baaij van Dordrecht Marketing: "Deze samenwerking biedt ons de kans om gezamenlijk het belang voor onze stad van alles wat met water te maken heeft aan breed publiek uit te dragen."

De sponsoring verloopt via Dordrecht Marketing omdat deze organisatie vanuit haar rol beter geëquipeerd is om de verbinding met lokale evenementen en partijen te zoeken. De samenwerkingsovereenkomst is afgesloten voor 3 jaar en loopt tot eind 2019.

In één dag krijgen 300 jonge entrepreneurs, creatieve ondernemers en andere nieuwsgierige gelijkgestemde geesten een spoedcursus nieuwe maakindustrie. Met keynotes, workshops en inspiratiesessies worden de grenzen tussen maakindustrie, Maker Movement en creatieve industrie flink opgerekt.

Keynotes

De Industry Day trapt af met een keynote van Scott Smith. Smith is de oprichter van Changeist, een creatief onderzoeks- en adviesbureau dat bedrijven en overheden helpt met de toenemende complexe toekomst om te gaan. Tijdens de Industry Day zoomt Smith in op uitdagingen binnen de mondiale maakindustrie. Onder leiding van moderator Bart Krull (o.a. bekend van de Tegenlicht meet-ups in Pakhuis de Zwijger) wordt vervolgens het podium geboden aan een aantal changemakers uit de maakindustrie, waaronder architect onderzoeker Maria Yablonina, research associate aan het Institute for Computational Design and Construction aan de Universiteit van Stuttgart (DE). Met haar onderzoek ‘Mobile Robotic Fabrication for Fillament Structures’ werkt Maria met robots die, semiautonoom, nieuwe architectonische structuren kunnen maken. In haar keynote licht Maria het werken met juist kleine robotica als nieuwe mogelijkheid voor bouwprocessen toe.

Middagprogramma

Tijdens het middagprogramma ligt de focus op hands-on maakprocessen, businessmodellen, technologie en rollen voor de toekomst in ronde tafel sessies, tours, pitches en workshops van RDM Makerspace. Zo geeft Mare Straetmans, directeur van Port XL een masterclass pitchen, zijn er Studio Tours waar bedrijven op RDM een intieme kijk geven in hun werkprocessen. Één van deze bedrijven is het vooruitstrevende Studio Rap, na meerdere architectuurprijzen in de wacht te hebben gesleept, ontwerpen en produceren ze in hoog tempo architectuur met behulp van industriële robotarmen.
Binnen het HowDoYouDo format geven meer dan 40 digitale helden tijdens rondetafelsessies een kijkje in de keuken van de totstandkoming van innovatieve projecten: samengesteld met o.a. Het Nieuwe Instituut & BNA Academie. Zo vertelt Tessie Hartjes van Bluejay over het gebruik van haar drone als persoonlijk assistent in huis en laat Wietse van der Werf zien hoe hij met zijn Sea Ranger Service zowel werkloosheid als het beschermen van de oceaan in een klap oplost. Ook de creatieve industrie laat van zich horen; TED fellow, kunstenaar en bioloog Angelo Vermeulen toont met zijn werk ‘Seeker’ hoe je mensen kunt laten nadenken over wonen op andere planeten. Mediakunstenaar Dries Depoorter laat op ludieke wijze zien hoe Internet of Things zich tegen de mens kunnen keren.

Over Future Flux Festival

Het Future Flux Festival is een meerdaags festival voor nieuwsgierige mensen en een platform voor nieuwe ontwikkelingen in techniek, kunst en innovatie. Het evenement past daarmee bij Rotterdam als stad waar de ruimte is om ideeën niet alleen te ontwikkelen, maar ook te testen en uit te voeren. Dat je de wereld kunt veranderen door dingen te maken is daarbij het uitgangspunt.

De Pioneering Spirit vertrekt naar zee voor een megaklus op de Zwarte Zee. Na diverse tests op zee en het ontmantelen van de Yme en Brent Delta platforms wordt de Pioneering Spirit nu ingezet voor het leggen van maar liefst twee 900 kilometer lange pijpleidingen op de zeebodem tot wel 2200 meter diepte. Hiervoor kan het schip 27.000 ton aan pijpleidingen aan boord opslaan. In de productielijn worden de pijpsecties aan elkaar gelast, voordat de pijpleiding over de markante 'stinger' onder de juiste hoek naar de zeebodem wordt begeleid. De klus op de Zwarte Zee neemt circa een jaar in beslag.

Top drie

De aankomst van de Triumph is de voorbode van een prachtige containermaand in juni. Ruim twee jaar lang voerde de MSC Oscar de lijst van grootste containerschepen aan maar dit voorjaar is het schip verdrongen uit de top 3. Die drie ULCC’s (ultra large container carriers) komen de komende weken naar onze haven. Ze onderschrijven daarmee het belang van de schaalvergroting in de containeroverslag.

Op zaterdag 10 juni wordt de Maersk Madrid met een capaciteit 20.568 TEU verwacht en in de nacht van 23 op 24 juni arriveert de OOCL HongKong bij de Euromax. Met een capaciteit van 21.100 TEU geldt dit vaartuig sinds kort als het grootste containerschip ter wereld.

De groei in de Rotterdamse containersector (8,8% in volume (TEU), 10,8% in gewicht) in het eerste kwartaal van 2017 was opvallend. De nieuwe terminals op Maasvlakte 2 draaien steeds beter en rederijen hebben forse hoeveelheden lading die eind 2015 – begin 2016 naar elders was verschoven, weer naar Rotterdam verplaatst.

Hoogsteden: “Navigate is speciaal ontwikkeld voor bedrijven die hun containervervoer slimmer willen plannen.” Aan de hand van het gekozen vertrekpunt en de gewenste bestemming biedt de routeplanner diverse opties. Per route worden de mogelijke zeeverbindingen en de spoor- of binnenvaartverbindingen naar de bestemming in het achterland gepresenteerd. Op basis van de modaliteit en verwachte transittijd kan vervolgens de meest gunstige optie worden gekozen. Ook is het mogelijk om met één muisklik contact te leggen met de achterliggende bedrijven om bijvoorbeeld een offerte op te vragen.

Transparantie supply chain

“Maar Navigate biedt meer”, vult Hoogsteden aan. “Zo is er ook een bedrijvengids met daarin meer dan 1.500 bedrijven die in en om de haven van Rotterdam actief zijn. Via het centrale toegangsscherm kunnen gebruikers makkelijk zoeken, vergelijken en contact leggen met die bedrijven: van expediteurs tot koelvrieshuizen.” Ook biedt Navigate een empty depot tool, die inzicht geeft waar in de haven en in het achterland lege containers geretourneerd en opgehaald kunnen worden. Op die manier wordt onnodig en kostbaar transport van lege containers verminderd. Met de verschillende functionaliteiten biedt Navigate meer transparantie in de supply chain.

CO2-footprint

Navigate is een dynamische tool, die continu verbeterd wordt. Hoogsteden: “Deze beta-versie is een mooie eerste stap. We hopen dat marktpartijen ook enthousiast zijn en ons feedback geven op basis waarvan we de tool verder kunnen verbeteren.“ Als volgende stap werkt het Havenbedrijf bijvoorbeeld aan het inzichtelijk maken van de CO2-footprint van het containertransport. Ook volgt spoedig real-time data over de Estimated Time of Arrival en Departure (ETA en ETD) van zeeschepen. Hoogsteden: “De ambitie is om steeds meer operationele data toe te voegen. Op die manier biedt de tool steeds meer waarde op het vlak van efficiëntie in de keten.”

Concurrentiepositie

De ontwikkeling van Navigate past in het streven van het Havenbedrijf Rotterdam om met digitalisering de concurrentiepositie van de Rotterdamse haven te verbeteren. Door inzicht te bieden in alle verbindingen die via Rotterdam lopen, maakt het Havenbedrijf het zo eenvoudig mogelijk om de logistieke keten via de Rotterdamse haven te organiseren. Tevens draagt digitalisering bij aan het vergroten van de betrouwbaarheid en efficiëntie van de logistiek. En dat komt eveneens de concurrentiepositie van de Rotterdamse haven ten goede.

De MSC Preziosa werd te water gelaten op 23 maart 2013 en behoort tot de Fantasia-scheepsklasse. Net zoals de MSC Splendida die ook al eens in Rotterdam arriveerde. Op 3 juni zal MSC Cruises het nieuwe vlaggenschip MSC Meraviglia in gebruik nemen.

MSC Preziosa
Lengte: 333 m
Diepgang: 8,29 m
Tewaterlating: 23 maart 2013
Breedte: 38 m
Gebouwd door: Chantiers de l'Atlantique, STX Europe

Nick Noordam en Ben Arntz kennen elkaar 8 jaar van hun studie aan de TU Delft. ‘Afgelopen jaar besloten wij samen een bedrijf te starten’, vertelt Noordam. Hij is afgestudeerd met een master Aerospace Engineering en Arntz is nog bezig met de master Offshore Engineering.

Tweeëneenhalf jaar geleden stuitte Arntz als werkstudent bij Heerema in Leiden op de noodzaak een stille methode te ontwikkelen voor het plaatsen van funderingspalen. “Ik was toen betrokken bij het aanleggen van nieuwe pijpleidingen voor een oliemaatschappij aan de kust van Australië. Om leidingen te kunnen aanleggen, dienen er eerst een aantal palen in de zeebodem geslagen te worden. Dit gaat niet zonder slag of stoot. De hamer die de palen in de zeebodem slaat, produceert een hoog geluidsniveau wat schadelijk is voor zeedieren, met name zoogdieren.”

Walvis kalverseizoen

In bepaalde tijden van het jaar is ter bescherming van de zeedieren heien verboden. Bijvoorbeeld tijdens het kalverseizoen van de walvissen. Wanneer de walvissen in de buurt zijn van het heien worden zij aangetast door de 180 decibel die het heien kan produceren. Het geluid van een opstijgende raket is hiermee te vergelijken.

Wetgeving

In sommige landen zoals Duitsland geldt strikte wetgeving: De geluidsterkte mag de 160 decibel niet overstijgen. Voor de geluidreductie bij het plaatsen van monopiles wordt daarom vaak gebruikgemaakt van een bubbelscherm. Dit is een geperforeerde buis die met behulp van een extra schip rondom de heipaal wordt gelegd, waarna met perslucht een scherm van bubbels wordt gecreëerd. Deze bubbels breken deels de trillingen waardoor het geluid verzwakt. Ook dit kost net als het stilleggen van het heien geld. Uit een rapport van 2015 blijkt dat dergelijke maatregelen rond de € 300.000 per paal extra kost.

Geluidloos

Het idee van GBM Works is om ervoor te zorgen dat een monopile nagenoeg geluidloos de zeebodem ingaat. In plaats van gebruik te maken van een hamer willen de innovators liquefactie toepassen. Liquefactie is in de geologie het verschijnsel waarbij de grond zijn samenhang en sterkte verliest. De grond wordt als het ware tijdelijk vloeibaar en de fundering kan erin zakken.

Prototype

De laatste hand wordt nu gelegd aan de technische tekeningen voor het eerste prototype. ‘In juni en juli gaan we de eerste testen uitvoeren’, vertelt Arntz. ‘Ons eerste schaalprototype heeft een diameter van 20 centimeter en is 5 meter lang. Het volgende geplande prototype zal weer een maat groter zijn. Want de werking van de grond is ook anders naarmate je grotere hoeveelheden liquefactie wilt laten ontstaan.’
Het einddoel is een gevalideerde methode voor het geluidloos plaatsen van een monopile met een diameter van 8 meter en een lengte van 70 meter, maar worden naar verwachting nog groter in de toekomst.

Windenergie

Het lange termijn doel van GBM Works is kostenbesparing mogelijk maken voor duurzame energie. De nieuwe vinding van Arntz en Noordam maakt het plaatsen van een fundering voor offshore windmolens goedkoper. Hierdoor zullen de prijzen van de windenergie ook dalen, is hun verwachting.

Voor de Rotterdamse haven kan de innovatie van GBM Works om diverse redenen gunstig zijn. ‘Onze innovatie is ook toepasbaar voor het stil aanleggen van nieuwe kades, damwanden en aanmeerpalen’, vertelt Noordam.

PHIA

In de aanloop naar de finale van de Philips Innovation Awards hebben ze goede feedback gehad op hun businessplan. Hoe ze hun waarde propositie beter kunnen uitdrukken. ‘Onze planning voor de lange termijn bleek helemaal in orde, maar ambitieus’, aldus Arntz.
In de finale zitten nog vier andere kandidaten. ‘We achtten de kans 20% dat we winnen’, zegt Arntz lachend.

Philips Innovation Awards (PHIA)

Het Havenbedrijf Rotterdam is sponsor/partner van de Philips Innovation Awards. Studenten met innovatieve ideeën uit heel Nederland zijn uitgenodigd om deel te nemen. Naast een Award-uitreiking voor het beste innovatieve idee helpt en stimuleert PhIA deelnemers om hun idee om te zetten in een kansrijke start-up. www.phia.nl