Zeevaart

Nieuw dit jaar was de uitreiking van de prijs voor het Beste Havenidee. De allereerste award in deze categorie ging naar Dave Smorenberg, Lezan Sadiq, Lucas Theuws, Dylan Zasada en Niels Ronda voor hun ‘Danger of enclosed spaces’.

De MCR-prijs voor de meest talentvolle MBO’er ging dit jaar naar Nick de Willigen, vierdejaars Allround Operational Technicus aan het Scheepvaart en Transport College. Nick ontving onder andere een studiebeurs uit het twee jaar geleden opgerichte Pieter van Essen studiefonds. De andere twee finalisten in deze categorie waren de tweelingbroers Mitch en Tristan den Engelsman, beiden studenten aan het Scheepvaart en Transport College. Lees het interview met hen op pagina 8 van de nieuwste editie van de Havenkrant.

Ed van den Hoek van Matrans Marine Services B.V. mag zich Havenwerker van het Jaar noemen. Ed ontving de bij de titel horende prijs uit handen van de Rotterdamse havenwethouder Adriaan Visser. De titel Havenwerker van het jaar wordt uitgereikt aan een havenwerker die uitblinkt in veilig en innovatief werken en collegialiteit.

De prijs voor de beste scriptie is uitgereikt aan Michiel Hoefnagels van de Erasmus Universiteit. Michiel schreef een scriptie met als titel ‘Industrial collaboration based on maintenance maturity and inventory commonality’. Tenslotte mag Robin Groen van iTanks zich Jong Haventalent 2016 noemen. Ronald Lugthart overhandigde de jonge marketeer het prijzenpakket.

Bron: Rotterdams Havenevenement
Foto: Rotterdams Havenevenement

Marilyne van Hoey Smith, Commercial Executive bij EGS, ziet in de groeicijfers het bewijs dat de Rotterdam-Bayern Express is uitgegroeid tot een volwassen product. Vanaf september 2015 rijden er dagelijks containertreinen tussen de Rotterdamse haven en München/Nürnberg. Rotterdam is hierdoor goed bereikbaar voor de Zuid-Duitse markt en vice versa. “We oogsten nu langzaam de resultaten van wat we de afgelopen twee jaar hebben gezaaid”, aldus Van Hoey Smith. “Naast het feit dat de volumes van onze bestaande klanten toenemen hebben we nieuwe klanten en dus lading aangetrokken. Bedrijven in Beieren zien dat we een blijver zijn. Daardoor buigen ze nu steeds meer containerstromen van de Noord-Duitse zeehavens om naar Rotterdam. Dat we ook nieuwe klanten aantrekken, bewijst dat de markt de voordelen van de Rotterdam-Bayern Express herkent.”

Er is geen tijdsverschil tussen spoorvervoer via de Noord-Duitse havens of via Rotterdam naar en van Beieren, maar de Bayern Express profiteert van het feit dat de Rotterdamse haven voor veel deepsea-rederijen steeds meer de eerste en laatste aanloophaven in Europa is. Terwijl een zeeschip na Rotterdam nog naar de Noord-Duitse havens vaart, is de container met de Rotterdam-Bayern Express al op weg naar Zuid-Duitsland. Dit maakt de Rotterdam-Bayern Express tot een zeer competitief alternatief voor de import van containers via Noord-Duitsland. In de omgekeerde richting kunnen exportcontainers vanuit Zuid-Duitsland later met de trein mee, om in Rotterdam op een zeeschip te worden gezet. Dit zorgt voor meer flexibiliteit. De route via Rotterdam heeft bovendien fiscale voordelen: bij importcontainers kan de afdracht van BTW worden uitgesteld tot het moment van aflevering bij de klant.

Er is ruimte voor verdere groei op de bestaande verbinding. Daarnaast zijn het opvoeren van de frequentie en uitbreiding van de treincapaciteit serieuze opties voor het komende jaar. Van Hoey Smith: “We passen ons aanbod aan op de marktvraag. We onderzoeken momenteel ook mogelijkheden om ons netwerk in Duitsland verder uit te breiden.” Ook qua service vult EGS de klantbehoefte verder in. Om kort op de bal te spelen, is vorig jaar een kantoor in München geopend, waar de Beierse klanten in hun eigen taal worden bediend. De komende tijd worden boekingen geautomatiseerd, krijgen klanten de mogelijkheid om via e-tracking & tracing hun containers te volgen en gaat EGS de methode van terugkoppeling van informatie aan klanten verder verbeteren. “Daarbij hebben we als dochteronderneming van een terminaloperator het voordeel dat we het hele proces volledig zelf kunnen aanbieden”, aldus Van Hoey Smith.

Mede door Bayrolo is de naamsbekendheid van de Rotterdam-Bayern Express vergroot. Tijdens een Bayrolo-evenement in maart jl. namen Duitse expediteurs een kijkje in de Rotterdamse haven en ontmoetten ze de Rotterdamse logistieke sector. Omgekeerd hebben de Rotterdamse en Beierse havenwereld elkaar via Bayrolo al meerdere keren ontmoet in Beieren. Aan dergelijke bezoeken neemt ook de Nederlandse douane deel om de klantvriendelijke douaneprocedures in de Rotterdamse haven toe te lichten. “Ook evenementen als Ocean Meets Rail dragen eraan bij dat de Rotterdamse haven in Zuid-Duitsland steeds prominenter op de kaart staat. Na het enorme succes van dit evenement wordt hier op 28 juni een vervolg aan gegeven met Forwarders Meet Rail.”

“Het gebruik van ‘extra ogen’ sluit naadloos aan op het innovatieve karakter van de Rotterdamse haven waar dagelijks tientallen moderne technologieën in de bedrijfsvoering worden geïncorporeerd”, zegt Anita Felter, woordvoerster van AquaSmartXL. “Bedrijfsprocessen worden in rap tempo geautomatiseerd, en surveillances en inspecties op afstand zijn in onze ogen een logische vervolgstap.”

IT-platform

Een inspecteur kan met de komst van de AquaDrone zijn werk grotendeels vanaf de kade uitvoeren. Hierdoor worden de kosten voor bijvoorbeeld extra bemande voertuigen en het bij voorbaat afzetten van het te inspecteren gebied overbodig. Dure steigers om een pier zijn dan alleen nodig op plekken waar reparaties echt nodig zijn (in plaats van om de hele pier heen). Surveillances kunnen dan continu plaatsvinden als aanvulling op de huidige bemande patrouilleboten.

Felter: “De op afstand bestuurbare AquaDrone met camera-apparatuur aan boord wordt via externe partijen geleverd. Als start-up leggen wij ons volledig toe op de integratie van de technologie en de ontwikkeling van het IT-platform. Hierop krijgen onze klanten de gewenste data te zien die door de AquaSmartXL wordt vastgelegd. Visueel inspecteren en surveilleren op het water zijn op dit moment de core activities van AquaSmartXL maar we verwachten daar in de toekomst diverse meetinstrumenten aan te kunnen toevoegen. Denk bijvoorbeeld aan apparatuur voor het meten van geluidsoverlast of luchtverontreiniging.”

Prototype

Van de AquaSmartXL is één prototype geproduceerd dat door de start-up zelf is gefinancierd. Met deze versie zijn inmiddels de eerste pilots gestart. Felter: “Onlangs hebben we ook gesproken met een inspectiebureau dat wereldwijd operationeel is en voor zijn betoninspecties op moeilijk bereikbare plekken om en rond constructies in het water ons concept gaat testen. Hopelijk kunnen we in de volgende stap een pilot uitrollen die mede door een gedeelde financiering mogelijk wordt. Hiervoor zijn wij op zoek naar partijen die extra ‘slimme ogen op het water’ nodig hebben.”

Lees meer over het programma en meld je aan.

Het Havenbedrijf en Deltalinqs hebben de milieudienst actief ondersteund bij de totstandkoming van de wegwijzer omdat het vestigingsklimaat erbij gebaat is dat er duidelijkheid is over het vergunningsproces. Op deze manier kunnen (internationale) bedrijven er ook wegwijs uit. Cruciaal is het vooroverleg tussen bedrijven en het bevoegd gezag: dat schept wederzijdse helderheid over eisen en verplichtingen. De DCMR nodigt bedrijven, die een Wabo-vergunning nodig hebben, uit het omgevingsloket zo vroeg mogelijk te betrekken.

De betrokken partijen zullen de wegwijzer actief onder de aandacht brengen van de bedrijven.

De Rotterdamse Maasvlakte telt vijf deepsea containerterminals. Regelmatig moeten containers die op de ene terminal arriveren, vanaf de andere terminal verder vervoerd worden. Jaarlijks gaat het om vele tienduizenden containers. Dat kunnen er de komende jaren meer worden door onder meer verschuivingen in de samenwerkingsverbanden van rederijen.

Sinds kort biedt de Europese Douanewetgeving onder specifieke voorwaarden de mogelijkheid om containers papierloos van de ene terminal naar de andere te verplaatsen. De Vereniging Rotterdamse Cargadoors (VRC), de containerterminals van ECT, APMT en RWG, de Douane en het Havenbedrijf Rotterdam hebben afspraken gemaakt, om gebruikmakend van de nieuwe wetgeving, op de Maasvlakte papierloos overbrengen te faciliteren. Per 1 juli a.s. zijn alle vijf deepsea terminals hier klaar voor. Ook kan het concept op termijn verder worden uitgerold naar andere containerterminals in de Rotterdamse haven.

De bedrijven starten nu met het papierloos overbrengen van transshipment-containers. Op termijn verwachten partijen deze werkwijze ook uit te kunnen breiden voor de bundeling van spoor- en binnenvaartvolumes.
Rob Bagchus, voorzitter van de VRTO: “Voor de positie van de Rotterdamse haven is deze papierloze uitwisseling van containers tussen de verschillende Maasvlakte terminals belangrijk. De terminals hebben er daarom naar gestreefd om dit zo snel mogelijk voor elkaar te krijgen.”

Kees Groeneveld, voorzitter VRC: “Deze afspraken zorgen ervoor dat de rederijen zonder papieren rompslomp containers kunnen uitwisselen tussen de verschillende container terminals op de Maasvlakte. Het is belangrijk om de kosten in Rotterdam laag te houden, zeker met het oog op de grote concurrentie in de Hamburg-Le Havre range.”
Anneke van den Breemer, directeur Douane Rotterdam Haven: “Waar mogelijk werken we graag mee aan het zo laag mogelijk houden van de lastendruk voor het bedrijfsleven. De gemaakte afspraken zorgen voor voldoende waarborgen dat er geen onoorbare dingen gebeuren.”

Allard Castelein, CEO Havenbedrijf Rotterdam: “Papierloos overbrengen maakt het transport van containers tussen terminals eenvoudiger en verbetert de concurrentiepositie van Rotterdam. De volgende stap is de aanleg van de Container Exchange Route om containers via een gesloten systeem tussen de terminals te vervoeren. Deze is volgens planning over twee jaar gereed. De nu gemaakte afspraken over papierloos overbrengen gaan ook op de Container Exchange Route gelden.”

Verschillende ondernemingen vervoeren hun goederen al intercontinentaal via het spoor, andere pas net en sommige twijfelen nog. In de afweging tussen schip, vliegtuig en trein, is met name spoorvervoer tussen Europa en Azië een stuk interessanter geworden. De Chinese overheid investeert sinds 2013 tientallen miljarden in betere Euraziatische treinverbindingen- en voorzieningen en ook Rotterdam houdt zich op zijn beurt actief bezig met rail. De stad zou, zeker door de aansluiting op de haven, dan ook een logisch begin- en eindpunt zijn van een Euraziatische route.

Krachten bundelen

Inmiddels interesseren steeds meer bedrijven zich in de railverbindingen. Onder meer het exportbedrijf G&D Europe uit Rotterdam, dat in 2010 is opgericht door Jan-Paul Vegt en zijn Chinese zakenpartner Yonggao Liu. Deze zomer gaat het bedrijf zijn eerste container richting China sturen met de trein. “We zijn nu ongeveer een jaar naar de mogelijkheden van spoorvervoer aan het kijken. Afgelopen najaar zijn we nog op handelsmissie naar China geweest, waar ook een OBOR-seminar werd georganiseerd. Aan de hand van die bijeenkomst kregen we wel door dat er goede stappen werden gezet vanuit China, maar ook zeker vanuit Nederland”, vertelt Vegt. “In juli willen we, het liefst vanuit Rotterdam, één container met de trein naar China versturen als een soort test.”

Voor Vegt en Liu is het Euraziatische spoorvervoer een aantrekkelijke vervoersoptie. “Voor ons zou spoorvervoer in een aantal gevallen een goed alternatief kunnen zijn voor luchtvracht. Het is een stuk goedkoper en de containers gaan nog steeds behoorlijk snel van A naar B. Helemaal interessant wordt het als er nog meer partijen hun producten per spoor van en naar China gaan verschepen. Dan kun je meer volgepakte treinen laten rijden en de kosten flink naar beneden krijgen.”

Betrouwbaar en snel

Hewlett Packard is een partij die al langer goederen met de trein tussen Europa en China vervoert en andere verladers aanmoedigt om het ook eens te proberen. Een ander bedrijf dat al een tijd containers vervoert vanuit China, is Ricoh Europe. Mia Craeghs is Manager European Transport bij Ricoh en is positief gestemd over de spoorverbinding. “We zijn een Japans bedrijf en onze productie komt voor een groot deel uit China. De laatste maanden hebben we de trein getest als alternatief voor luchtvracht, met name door de kosten die we daarmee kunnen besparen”, vertelt Craeghs. “Daarnaast, als je het goed weet in te plannen, is de trein net zo goed een snel vervoersmiddel. We zijn daarbij ook positief verrast over de doorlooptijden. Inmiddels hebben we 75 containers op de trein in China gezet en als er vooraf wordt gezegd dat het transport twintig dagen duurt, dan duurt het ook twintig dagen. Soms negentien of achttien, maar we hebben nog geen enkele keer vertraging gehad.”

Om zeker te zijn van een goede afhandeling van de containers, heeft Ricoh uitvoerige containertests uitgevoerd. “Van tevoren waren we uiteraard nieuwsgierig hoe het hele traject zou verlopen. Hoe zit het bijvoorbeeld met de documentatie, met het voortraject, hoe betrouwbaar is het vervoer? Om dat te testen hebben we een aantal containers uitgerust met track-and-trace-apparatuur. Daarmee hebben we zaken als temperatuur, luchtvochtigheid, trillingen en locatie bij kunnen houden. Aan de hand van die gegevens hebben we kunnen concluderen dat het allemaal keurig af wordt gehandeld”, vertelt Craeghs. “Een ander groot voordeel voor ons, is het feit dat de containers in één keer naar de locatie worden vervoerd. Als je dat afzet tegen luchtvervoer, waar zendingen soms twee of drie keer worden overgeladen, is dat erg prettig omdat de kans op beschadigingen aanzienlijk afneemt. Bovendien stoot een trein ook veel minder CO2 uit dan een vliegtuig, dat telt bij ons ook mee in de overwegingen”, zegt Craeghs. “Het loopt als een trein, om het maar zo te zeggen.”

De verduurzaming van het TEN-T netwerk kan bereikt worden door met name de inzet van minder milieubelastende brandstoffen (bijvoorbeeld LNG en biobrandstoffen). LNG zorgt voor een verbetering van de luchtkwaliteit en heeft een lagere uitstoot van CO2. Om het gebruik van LNG over het gehele TEN-T netwerk te stimuleren zal de Europese Commissie samen met de lidstaten moeten inzetten op de ontwikkeling van LNG faciliteiten langs de Europese transportcorridors. Dit maakt het aantrekkelijker voor de binnenvaart en het wegvervoer om over te schakelen op LNG.

Door informatie op een slimme wijze te delen en gebruiken kunnen transport en logistiek efficiënter worden georganiseerd. Door daarbij het grensoverschrijdende perspectief van de TEN-T corridors te gebruiken, wordt een bijdrage geleverd aan het verduurzamen en het goedkoper maken van het transport. Dat heeft een positief effect op de concurrentiepositie van het Rotterdams en Europees bedrijfsleven. Gezamenlijk roepen Havenbedrijf Rotterdam en Deltalinqs de Europese Commissie op te voorkomen dat de digitalisering leidt tot extra bureaucratische regelgeving en inperking van de ruimte voor innovatieve koplopers.

Havenbedrijf Rotterdam en Deltalinqs onderschrijven het belang van het duurzaam beter benutten van de bestaande infrastructuur, en nemen dan ook graag een voortrekkersrol bij deze volgende fase van de ontwikkeling van het Trans-Europese Netwerk voor Transport. Het is cruciaal dat de Europese Commissie randvoorwaarden creëert voor de ontwikkeling van een slim en duurzaam Europees transportnetwerk. Om de benodigde infrastructuur en innovatieve projecten sneller te realiseren blijft het Connecting Europe Facility (CEF) als stevig financieringsprogramma een noodzakelijke voorwaarde.

In het belang van de concurrentiepositie van de Nederlandse en Europese economie roepen het Havenbedrijf Rotterdam en Deltalinqs, de Europese Commissie en de lidstaten op de TEN-T Declaration van Rotterdam voortvarend op te pakken.

Er was bij APMT geen ruimte om de kraan op te bouwen. Bij Broekman Project Services gelukkig wel. Het Dordtse Sarens Nederland kreeg een terrein van 10.000 m2 op de terminal ter beschikking om het bouwpakket tot een volledig functionerende containerkraan op te bouwen. “Een flink werkoppervlak”, aldus Jos Masselink, general manager Project Services bij Broekman. “Maar met enige improvisatie hebben we daar een mouw aan weten te breien.”

Ook de load out was een kwestie van secuur passen en meten. Masselink: “Met een breedte van 40 meter moesten er nog wel wat aanpassingen gedaan worden aan de terminal en de openbare weg. Maar het is gelukt. Mooi heavy lift project waar we met trots op kunnen terug kijken.”

Door de komst van deze derde kraan wordt de binnenvaartcapaciteit bij APMT opgeschroefd.

De Rotterdamse Waalhaven bestaat al 100 jaar en is het grootste gegraven havenbassin ter wereld. De Waalhaven heeft een belangrijke rol gespeeld in de ontwikkeling van de haven en is nog steeds een gebied met grote economische waarde. Door de ligging binnen de ruit van Rotterdam en de goede bereikbaarheid vormt de Waalhaven een belangrijke uitvalsbasis voor haven-gerelateerde bedrijven. Om deze unieke positie te behouden en te verbeteren zet het Havenbedrijf Rotterdam zich al geruime tijd in voor een revitalisering van het gebied. Distriport Waalhaven maakt hier onderdeel van uit en zal een nieuwe impuls geven aan het gebied.

Het distributiecomplex komt tegemoet aan alle moderne logistieke eisen nu. Elementen die dit illustreren zijn een vrije stapelhoogte van 12,20 meter, een betonnen gevelplint met een hoogte van 2,5 tot 3,5 meter, een vlakke betonvloer (Din 18202) die is voorbereid op reachtrucks, 4 loadingdocks en 1 maaivelddeur per unit. Het complex zal conform BREEAMNL Nieuwbouw worden gecertificeerd. Het certificeringsniveau wordt minimaal Very Good. De compartimentering en schaalgrootte geven huurders de flexibiliteit om te groeien en te krimpen waardoor de huisvesting voor de lange termijn kan worden gewaarborgd.

Nadat de Hilgersweg wordt onttrokken zal de huidige bebouwing aan beide zijden plaats maken voor een nieuw ‘’state of the art’’ distributiecentrum van ruim 32.000 m².

Fase 1 betreft units 1 t/m 3 met een totaal oppervlak van 11.650 m². De oplevering is in december 2016.
Fase 2 betreft units 4 t/m 8 met een totaal oppervlak van 20.350 m². Hiervan wordt de oplevering verwacht medio 2019.

Voor ontwikkelaars en beleggers als ProDelta is het belangrijk om grootschalig te investeren op goede logistieke locaties met voldoende kritische massa. De Rotterdamse haven is voor veel bedrijven nog steeds een gewilde locatie van waaruit zij hun opslag- en distributieactiviteiten ontplooien. ProDelta ziet de ontwikkeling dan ook met veel vertrouwen tegemoet.

“Wij merken dat de markt aantrekt en zien dat er veel behoefte is aan hoogwaardige distributiecentra in de Rotterdamse haven op goed ontsloten locaties met voldoende arbeidspotentieel in de directe nabijheid. Onlangs hebben wij via De Mik bedrijfshuisvesting de eerste unit verhuurd aan Electro Cirkel. Een leverancier van lampen en elektronische apparaten en materialen. Een Rotterdams bedrijf met een wereldwijde uitstraling”. ProDelta verwacht nog voor de oplevering meerdere huurders te hebben gecontracteerd”.

Bij het overslaan en ontgassen van koolwaterstoffen op schepen en installaties ontstaan zogeheten vluchtige organische componenten die achterblijven in de tanks en schepen. Deze leveren stank (en milieu) overlast op en kunnen bij langdurige blootstelling schadelijk zijn voor de gezondheid.

Met ingang van 1 januari 2015 is gecontroleerde dampverwerking van benzeen verplicht voor binnenvaart en zeeschepen in Zuid Holland en Noord Brabant. Sinds 2016 geldt dit ook voor benzeen houdende producten. Het gecontroleerd ontgassen van schepen zorgt voor een zeer aanmerkelijk reductie omdat de gassen niet meer naar de buitenlucht afgevoerd worden maar in een gecontroleerde omgeving worden verwerkt.

Don Quichot stelt de Rotterdamse haven en de havenbedrijven in staat om tegemoet te komen aan de geformuleerde ‘zero-emission’ ambitie om luchtverontreiniging tegen te gaan. De installatie is mede tot stand gekomen door een bijdrage uit de ‘Stimuleringsregeling duurzame initiatieven in de Rotterdamse haven’ van het Havenbedrijf en Deltalinqs.

Vaartuig met gaswasser
De innovatie in de Don Quichot bestaat uit een UV installatie die speciale koolstof regenereert waarbij alle schadelijke stoffen uit de dampfase wordt gehaald. Het vaartuig is een type C tanker, waarmee de hoogste standaard van veiligheid wordt nagestreefd.

Op de Don Quichot zit een gaswasser die - in combinatie met een UV installatie - dampen van VOC (Vluchtige organische componenten) reinigt. Door deze toepassing kan een grote reeks van stoffen maar ook samenstellingen van stoffen worden behandeld en geneutraliseerd. Het restant van de schadelijke dampen wordt geabsorbeerd door een speciaal ontworpen koolstof van palmpitten met een rendement van 10-15%. .

Voor het procesmanagement is op basis van de testreeksen software geschreven die het mogelijk maakt het proces te automatiseren en waardoor op basis van de voortschrijdende samenstelling van de te verwerken damp het proces kan worden aangepast. Daarnaast kan de procesdata extern real time worden uitgelezen waardoor klanten maar ook toezichthouders direct inzicht hebben.

GreenPoint MS
BFT Tanker Logistics heeft het initiatief genomen om deze installatie te bouwen. De tankerrederij werd regelmatig geconfronteerd met de risico’s die verbonden waren aan het ontgassen van binnenvaarttankers. Om de Don Quichot nu in de markt te zetten is GreenPoint Maritime Services opgericht.

Reactie Havenbedrijf
“Een moderne haven zonder ontgassingsinstallatie is niet van deze tijd”, aldus Paul Smits, CFO van het Havenbedrijf. “De ingebruikname van de Don Quichot past in het streven van het Havenbedrijf om de meest duurzaamste haven in zijn soort te zijn. Daartoe stimuleren we op brede schaal innovatie in de haven. Don Quichot is daar een prachtig voorbeeld van.”

Reactie Deltalinqs
“Na vele jaren van onderzoek zijn veel data bekend. Zo ook de benodigde capaciteit in deze regio om ladingdampen te verwerken en verder te gebruiken, zoals we dit in de circulaire economie vaker zullen gaan zien. Met het operationeel worden van de ‘Don Quichot’ wordt invulling gegeven aan deze capaciteitsvraag. Dit is al helemaal het geval wanneer regionale, nationale en internationale verboden afgekondigd zullen gaan worden in de nabije toekomst,” aldus Bas Janssen, directeur van Deltalinqs.